Το σώμα που μιλά: Αγκαλιάζοντας τη συν-κίνηση

Το σώμα που μιλά: Αγκαλιάζοντας τη συν-κίνηση


“Το μεγαλύτερο αρχείο είναι το σώμα μας”


Akram Kahn


Το σώμα μας είναι εκεί και βιώνει μαζί μας όλα όσα ζούμε φυσικά αλλά και συναισθηματικά. Οι δυσκολίες μας, ο θυμός μας, η θλίψη μας αλλά και η χαρά μας, η πίεση και το άγχος είναι συναισθήματα που βιώνονται από κάθε μας κύτταρο. Το σώμα μιλά, “κινείται” εσωτερικά αντιδρώντας σε όσα συμβαίνουν γύρω μας ή σε όσα επαναφέρουμε με τη μνήμη έτσι δημιουργούνται οι συγκινήσεις και τα συναισθήματα. Όλες μας οι εμπειρίες και οι αναμνήσεις αφήνουν τα σημάδια τους σε αυτό, “αρχειοθετούνται” σε αυτό και ξανα ζούν πολλές φορές χωρίς να μπορούμε πάντα να κάνουμε κάτι για να τις εμποδίσουμε. 

Ένα “αρχείο” όμως χρειάζεται που και που συμμάζεμα για να μη γεμίσει σκόνη και να μπορεί να έχει επισκέπτες, ενώ χρειάζεται και τακτοποίηση ώστε να βάζουμε στα χαμηλά ράφια όσα μας χρειάζονται και να μην τα αφήνουμε εκεί που δεν μπορούμε να τα φτάσουμε. Το αρχείο των αναμνήσεων μοιάζει καμιά φορά σαν ένα μέρος στοιχειωμένο από φαντάσματα που σε κάνει να φοβάσαι να το ψάξεις και φτάνεις μόνο μέχρι την πόρτα. Αλλά εκεί μέσα μπορεί να κρύβονται κουτιά που μέσα τους κρύβουν στιγμές που είναι ξεχασμένες και χρειάζονται να τις ανακαλύψουμε ξανά.

Αν και το σώμα είναι ο χώρος που κρατάμε όλα αυτά ζωντανά, πολλές φορές το βλέπουμε σαν κάτι το εντελώς ανεξάρτητο. Όμως η σχέση ανάμεσα στο σώμα μας, τα συναισθήματα και τις μνήμες μας είναι τόσο στενή που οι αλλαγές στο ένα επίπεδο συμπαρασύρουν το άλλο. Αμελούμε να φροντίσουμε το σώμα μας όπως αμελούμε να δούμε όσα μας απασχολούν και πολλές φορές μας πονάνε. Με τον ίδιο τρόπο που σκεφτόμαστε τη σωματική κούραση και αποφεύγουμε την κίνηση, αποφεύγουμε και την συν-κίνηση που απαιτεί συναισθηματική προσπάθεια και επεξεργασία σκέψεων και πεποιθήσεων, εσωτερική μετακίνηση.

Αυτή η προσωρινή όμως ξεκούραση δεν φέρνει παρά προσωρινή ηρεμία και στο μέλλον οδηγεί σε δυσκαμψία σε αδυναμία δηλαδή να κινηθούμε και να προχωρήσουμε. Η αποστασιοποίηση μας από τα συναισθήματα μας μπορεί να είναι ένας τρόπος να υποφέρουμε προσωρινά όσα συμβαίνουν αλλά μετά από λίγο μπορεί αυτή η απόσταση να γίνεται επώδυνη και να μεγαλώνει, και να χρειάζονται τρόποι έξω από μας για να τη διατηρήσουμε ή να αντέξουμε να έρθουμε ξανά κοντά στα συναισθήματα μας.

Το σώμα συχνά διαμαρτύρεται, μιλά και αναζητά την κίνηση και τη συν-κίνηση που θα φέρει ζωή μέσα του και θα το ενεργοποιήσει. Η δυσκολία μας να εντάξουμε μέσα μας αλλαγές και συναισθήματα δυσάρεστα κάνει τον ψυχικό πόνο και την κούραση να εκφραστεί μέσα από σωματικούς πόνους. Η αποδοχή και η ενεργοποίηση από την άλλη είναι που θα μας δώσει την άνεση και την ελευθερία να ανακαλύψουμε τα συναισθήματα μας και τις δυνάμεις που πηγάζουν από αυτά. Ενώ έτσι επιτρέπουμε στον εαυτό μας να ακούσει τις ανάγκες και τις δυνάμεις του.

Οι συναισθηματικές ανάγκες είναι μπλεγμένες με τις σωματικές. Το αναδεικνύει η ανάγκη μας για αγκαλιά που η ζεστασιά και τρυφερότητα της ηρεμούν το σώμα μας και του δίνουν ξεκούραση και χαλαρότητα. Το σώμα μας έχει ανάγκη τη φροντίδα ώστε να μείνει ζωντανό και να καταφέρει να τα χωρέσει στις σχέσεις με τους άλλους και να χωρέσει το βάρος των συναισθημάτων που μπορεί να μας κάνει να μένουμε στάσιμοι για πολύ καιρό, να μην μείνει ακίνητο και παγωμένο. Όταν καταφέρουμε να δημιουργήσουμε χώρο μέσα μας και γύρω μας επιτρέπουμε στον εαυτό μας να προχωράει να κινείται και να συν-κινείται, να αναπτυχθεί ξεπερνώντας  τα “δικά” μας εμπόδια.

Αν κάποιος ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για τη λειτουργία των αναμνήσεων και την επίδραση τους στη ζωή μας, θα μπορούσε να βρει περισσότερα στο βιβλίο του Boris Cyrulnik με τίτλο “Της Σάρκας και της Ψυχής” που ήταν έμπνευση για τις παραπάνω σκέψεις. 

Βασιλική Σταμάτη 

Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια 

Σημείωση: Με σεβασμό στο ότι κάθε οικογένεια, κάθε ζευγάρι και κάθε άτομο είναι ξεχωριστά και μοναδικά, τα κείμενα αυτής της σελίδας δεν αποτελούν θεραπευτική ή συμβουλευτική παρέμβαση. Κανένα κείμενο δεν μπορεί να αντικαταστήσει την συμβουλευτική, την ψυχοθεραπεία και την εποπτεία σε συνεργασία με ειδικό ψυχικής υγείας.